Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że 1 stycznia 2024 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym, która wprowadza nowe świadczenie – świadczenie wspierające oraz modyfikuje zasady dotyczące uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna.

Świadczenie wspierające dla pełnoletniej osoby z niepełnosprawnościami będzie wypłacane przez ZUS.

Warunkiem uzyskania świadczenia wspierającego jest uzyskanie, przez pełnoletnią osobę z niepełnosprawnościami, decyzji o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia  – na poziomie od 70 pkt do 100 pkt.  Decyzje o ustaleniu poziomu wsparcia będą wydawały wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. Wprowadzono trzy terminy, od kiedy będzie dostępne świadczenie wspierające: 

• od 1 stycznia 2024 r. – z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 87 do 100 pkt,   
• od 1 stycznia 2025 r. – z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 78 do 86 pkt, 
• od 1 stycznia 2026 r. – z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 70  do 77 pkt. 

Podany wyżej harmonogram dostępności świadczenia nie będzie dotyczył osób, które na dzień 31.12.2023 r. na podstawie przepisów dotychczasowych posiadają prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, albo zasiłku dla opiekuna, a także osób które od 1.01.2024 r . zdecydują się pobierać świadczenie pielęgnacyjne na nowych  zasadach. Osoby te będą mogły otrzymać świadczenie wspierające od dnia 1 stycznia 2024 r., także w przypadku, gdy w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, potrzebę tę określono na poziomie niższym niż 87  punktów. Świadczenie wspierające będzie przysługiwało, w zależności od poziomu potrzeby wsparcia, w wysokości od 40% wysokości renty socjalnej do maksymalnej wysokości – 220% renty socjalnej.

Świadczenia opiekuńcze (świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna) dla opiekuna osoby z niepełnosprawnościami nadal będą wypłacane przez Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi.

Podstawowe zmiany w zasadach dotyczących uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego i zasiłku dla opiekuna:

• Od 1 stycznia 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwało rodzicom lub innym osobom, które opiekują się dzieckiem z niepełnosprawnością wyłącznie do 18. roku życia. Po ukończeniu przez dziecko 18 lat, jako osoba pełnoletnia będzie mogła ubiegać się o świadczenie wspierające. Świadczenie wspierające będzie wypłacał ZUS.
• Jeżeli opiekun dziecka, które nie ukończyło 18. roku życia będzie chciał po 31 grudnia 2023 r. otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach (z możliwością podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej bez ograniczeń) musi zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na dotychczasowych zasadach i złożyć kolejny wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów. Opiekun, który będzie pobierał świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach będzie miał możliwość podjęcia zatrudnienia bez limitu dochodu. Także pobieranie przez opiekuna własnych świadczeń emerytalno-rentowych nie będzie miało wpływu na jego prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.
• Świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach będzie przysługiwało opiekunowi na każde uprawnione dziecko z niepełnosprawnością w rodzinie. Jeśli rodzic/opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem z niepełnosprawnościami, świadczenie pielęgnacyjne będzie podwyższane o 100 % na drugie i każde kolejne dziecko z niepełnosprawnościami. Podwyższenie świadczenia nie nastąpi
  z urzędu. Warunkiem otrzymania podwyższonego świadczenia pielęgnacyjnego jest złożenie przez rodzica/opiekuna wniosku o podwyższenie świadczenia pielęgnacyjnego.
• Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami, które ukończyły 18. rok życia, od nowego roku nie będą mogli uzyskać prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego, ani do świadczenia pielęgnacyjnego. Dotyczy to tych opiekunów, którzy będą chcieli złożyć wniosek o te świadczenia po raz pierwszy. Z dniem 1 stycznia 2024 r. zostaną uchylone przepisy w zakresie specjalnego zasiłku opiekuńczego.
• Osoba z niepełnosprawnościami oraz jej opiekun będą mogli zdecydować, którą formę wsparcia wybrać, czy opiekun osoby z niepełnosprawnościami pozostanie przy świadczeniu pielęgnacyjnym, specjalnym zasiłku opiekuńczym, zasiłku dla opiekuna, czy też osoba z niepełnosprawnościami będzie chciała otrzymywać świadczenie wspierające z ZUS.
• Świadczenie wspierające skierowane jest bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnościami. Będzie przysługiwało osobie, która ukończyła 18 lat i zamieszkuje na terenie Polski, bez względu na osiągany przez nią dochód.
• W przypadku, gdy osoba wymagająca opieki będzie miała przyznane przez ZUS świadczenie wspierające, opiekunowi nie będzie przysługiwało świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna.
• Opiekunowi osoby z niepełnosprawnościami zostanie wstrzymana wypłata świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna już wtedy, gdy osoba wymagająca opieki złoży w ZUS wniosek o przyznanie świadczenia wspierającego.
• Opiekun nie może otrzymywać świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna w tym samym okresie, w którym osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające. Świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna przyznane/wypłacone za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające podlega zwrotowi wraz z ustawowymi odsetkami. Do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia zostanie zobowiązany opiekun.
• Osoba z niepełnosprawnościami podczas składania w ZUS wniosku o świadczenie wspierające będzie mogła zdecydować od jakiego miesiąca chce mieć przyznane świadczenie wspierające. Dzięki temu może nie dopuścić do sytuacji, w której otrzyma świadczenie wspierające za ten sam okres, za który opiekun otrzymał świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna.
  W ten sposób uniknie powstania nienależnie pobranych świadczeń przez jej opiekuna.

WAŻNE!

Wprowadzenie świadczenia wspierającego nie oznacza końca funkcjonowania świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego czy też zasiłku dla opiekuna.

Art. 63 ustawy o świadczeniu wspierającym wprowadza ochronę praw nabytych dla opiekunów, którzy nabyli bądź nabędą prawo do świadczeń opiekuńczych (świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego) na starych zasadach tj. do 31 grudnia 2023 r. Osoby te, jeśli taka będzie ich wola i osoba nad którą sprawują opiekę nie złoży wniosku o świadczenie wspierające w ZUS, będą mogły w dalszym ciągu pobierać wymienione świadczenia na dotychczasowych warunkach, tj. np. na dorosłą osobę niepełnosprawną
i bez możliwości podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., zostaje zachowane również w przypadku, gdy osobie, nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności.
Aby zachować prawo odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego
na zasadach dotychczasowych należy:

• złożyć wniosek o wydanie nowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności oraz
• złożyć wniosek o ustalenie prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności
  albo o niepełnosprawności.

Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się na okres zasiłkowy tj. od 1 listopada
do 31 października roku następnego.

Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego będzie przysługiwało również po upływie okresu zasiłkowego, na który zostało przyznane, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy tj. do dnia 1 lutego.