Międzynarodowy Festiwal Teatralny RETROPERSPEKTYWY (RPS) ma formę przeglądu teatralnego i prezentuje najatrakcyjniejsze zjawiska teatralne, definiujące kulturową tożsamość współczesnego człowieka, nie różnicując artystów na zawodowców i amatorów. Organizowany przez Teatr CHOREA od 2010 roku festiwal co roku przyciąga do Fabryki Sztuki w Łodzi widzów, poszukujących w teatrze nie tyle rozrywki, co żywej, pogłębionej reakcji na otaczający świat. Program tegorocznej, jubileuszowej edycji, zaplanowanej na 20-29 sierpnia, spięty został hasłem SPOTKANIE/WSPÓLNOTA/ŚWIĘTO.

– Wiele się dowiedzieliśmy o sobie przez te pandemiczne miesiące. Wiemy jak ważne jest spotkanie z drugim człowiekiem, współtworzenie teatru z publicznością. I o tym chcemy mówić – podkreśla Tomasz Rodowicz, dyrektor festiwalu, zapraszając publiczność do spotkania z Thomasem Richardsem i Anielą Gabryel, a także z artystami związanymi ze Sceną Roboczą, Fundacją Jubilo, czy Teatrem Brama.

SPOTKANIE

Tegoroczne Retroperspektywy dają niecodzienną możliwość do bliższego poznania dorobku Thomasa Richardsa – amerykańskiego performera, aktora i reżysera, kontynuatora pracy Jerzego Grotowskiego. Artysta poprowadzi online pokaz pracy warsztatowej „Pieśni tradycyjnych”. Praktyczne prace nad pieśniami tradycyjnymi zostały zapoczątkowane w Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards w 1986 roku i nadal stanowią podstawę badań nad sztukami scenicznymi prowadzonych przez Thomasa Richardsa i jego zespoły. Te sesje pracy nie są występami. W czasie Festiwalu uczestnicy będą mogli wziąć udział w wydarzeniu, realizowanym przy wykorzystaniu internetu, którego struktura przypomina bardziej grę niż dzieło sceniczne. W tej grze stopniowo praca nad pieśnią staje się sposobem obudzenia subtelnych aspektów doświadczenia i narzędziem służącym do transformacji percepcji artysty i jego obecności.

Natomiast szerszy kontekst pracy Thomasa Richardsa pozwoli poznać przedpremierowa prezentacja fragmentów filmu „Living room” w reżyserii Anieli Gabryel, która od kilku lat pracuje nad dokumentem na temat Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards w Pontenderze. Prezentacji będzie towarzyszył na żywo komentarz reżyserki filmu i Thomasa Richardsa, a w spotkaniu udział wezmą studenci i doktoranci łódzkiej Szkoły Filmowej.

WSPÓLNOTA

W tegorocznym programie znalazła się również „Wspólnota Śniących” – produkcja Sceny Roboczej według koncepcji Marii Magdaleny Kozłowskiej, Magdy Kupyjanowicz i Michała Kurkowskiego. Ten spektakl, a właściwie internetowe doświadczenie, tworzone jest w całości online i trwa… tydzień. Podstawą kolektywnego performansu w oparciu o sny wspólnoty, będą ćwiczenia wspierające kreatywne śnienie oraz dawka wiedzy z obszaru dream studies.

– Ośrodki naukowe, zajmujące się dream studies, zauważyły wyraźne zmiany w jakości naszego snu. Pandemia miała spowodować wzrost „zapamiętywalności” i zwiększyć odsetek złych snów. Powstał termin pandemic dreams, odnoszący się do niespotykanej intensywności marzeń sennych. Sprawdźmy jak dzisiaj śnimy, wyruszając we wspólną w ozdrowieńczą podróż po własnej wyobraźni – mówią twórcy „Wspólnoty Śniących”.

ŚWIĘTO

Zdaniem starożytnych Greków, mityczna kraina ulokowana na północy, Hiperborea, była rajem na ziemi. W krainie tej dzień trwał cały rok, za wyjątkiem jednego przesilenia. Wtedy właśnie Hiperborejczycy spotykali się, by wspólnie muzykować, tańczyć, śpiewać i odprawiać rytuały gwarantujące przedłużenie stanu szczęśliwości o kolejny rok. Rekonstrukcję tego święta proponuje Jacek Hałas – muzykant, śpiewak, tancerz, kompozytor, współtwórca wielu formacji muzycznych, takich jak Bractwo Ubogich, Ket Jo Barat, Lautari czy Kapela Hałasów. Hałas od lat poszukuje śladów pieśni dziadowskich w żywej tradycji, zapisach etnografów, domowych archiwach i praktykuje grę na tradycyjnym instrumencie wędrownych śpiewaków – lirze korbowej. Jego premierowy projekt „Hiperborea – rekonstrukcja święta” to cała sekwencja działań, na które składają się praktyki indywidualne i wspólnotowe, zachowania, muzykowanie, rekwizyty, jedzenie, śpiew, taniec i inne formy społecznej aktywności – gry, zabawy, parady i przemarsze. Rekonstrukcja święta to przede wszystkim uczestnictwo, które powinno opierać się na zaangażowaniu w różne etapy przygotowań.

Festiwalowych propozycji będzie znacznie więcej. Na program 10. edycji RPS złożą się spektakle, koncerty, warsztaty i spotkania. Pełen program zostanie ogłoszony za kilka tygodni. Wtedy również rozpocznie się sprzedaż biletów.

Międzynarodowy Festiwal Teatralny Retroperspektywy współfinansowany jest przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowegi i Sportu oraz Miasto Łódź.