Szanowni Państwo,

w związku z informacjami płynącymi z Ministerstwa Edukacji Narodowej dotyczącymi działań, mających charakter restrykcji wobec uczniów i nauczycieli biorących udział w protestach, pragnę Państwa zapewnić o moim pełnym poparciu dla swobody wyrażania swoich poglądów i opinii przez pracowników oświaty oraz społeczność szkolną.

Zgodnie bowiem z art. 57 Konstytucji RP, „każdemu zapewnia się wolność organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich. Ograniczenie tej wolności może określać ustawa”. Wolność ta jest konstytucyjnie zapewniona każdemu, a więc wszystkim osobom fizycznym, osobom prawnym i innym jednostkom organizacyjnym. Nie jest ograniczona ze względu na wiek uczestników czy organizatorów zgromadzeń. Co więcej, zgodnie z art. 15 Konwencji o prawach dziecka, której Polska była inicjatorką i której jest stroną, „Państwa-Strony uznają prawa dziecka do swobodnego zrzeszania się oraz wolności pokojowych zgromadzeń”. Wolność zgromadzeń, przysługująca również dzieciom i młodzieży, obejmuje m.in. swobodę udziału w zgromadzeniach spontanicznych, czyli takich, które stanowią formę zabrania głosu w sprawach publicznych w związku z nagłym i nieprzewidzianym wydarzeniem.

Warto również zauważyć, że jak wskazał Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie do Komendanta Stołecznego Policji z 23 października 2020 r. „zgromadzenia spontaniczne są dozwoloną i prawnie chronioną formą zgromadzeń”, a możliwość ich przeprowadzenia „stwarza dodatkowy mechanizm skutecznej kontroli społecznej, jest ważnym elementem demokracji bezpośredniej”.

Wymaga również zaznaczenia, że celem systemu oświaty jest m.in. „wychowanie rozumiane jako wspieranie dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej” (art. 1 pkt 3 ustawy – Prawo oświatowe). Do podstawowych obowiązków nauczycieli należy zaś m.in. kształcenie i wychowywanie młodzieży w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka oraz dbanie o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów (art. 6 pkt. 4 i 5 ustawy – Karta Nauczyciela).

W moim osobistym przekonaniu, angażowanie się uczniów w aktualne wydarzenia społeczne oraz ich aktywna postawa obywatelska w pełni wypełniają te właśnie przesłanki. 

Jednocześnie uważam żądanie od dyrektorów placówek oświatowych sporządzania raportów i przesyłania informacji dotyczących udziału uczniów oraz pracowników szkół w protestach, za całkowite nieporozumienie biegunowo sprzeczne z ideą prawa do swobodnego wyrażania swoich poglądów.

Ponadto pragnę zapewnić pracowników oświaty, że mogą oni w tej sprawie liczyć na pełne wsparcie ze strony Urzędu Miasta Łodzi.

PREZYDENT MIASTA ŁODZI 
Hanna ZDANOWSKA