Artykuł

100 lat podziemnej rzeki Łódki. Zobacz nagranie z zabytkowego kanału

  • kategoria:
  • Miasto

100 lat temu z miejskiego krajobrazu zniknął pierwszy odcinek rzeki Łódki. Ukryto ją w podziemnym kanale między ulicami Wschodnią a Nowomiejską. Obecnie to teren Parku Staromiejskiego.

mat. ZWiK
Rzeka Łódka w kanale
2 zdjęcia
mat. ZWiK
ZOBACZ
ZDJĘCIA (2)

Do płynącej przez najbardziej zaludnioną część miasta rzeki trafiały nieczystości z rynsztoków, ścieki z fabryk, odpadki z targowisk. Nad brzegami cuchnącego kanału w wyjątkowo niehigienicznych warunkach odbywał się handel. W drewnianych straganach sprzedawano między innymi pieczywo, nabiał, mięso i ryby.

Obawiając się wybuchu epidemii w mieście władze rosyjskie na początku XX wieku nakazały właścicielom przylegających do Łódki nieruchomości przykryć ją murowanym sklepieniem "nieprzepuszczającym jej zaraźliwych wyziewów". W przypadku uchylania się od nakazu karą miała być likwidacja nadrzecznych targowisk. W 1905 roku zdecydowano o wyasygnowaniu z miejskiej kasy pieniędzy na uporządkowanie rzeki od Franciszkańskiej do Nowomiejskiej. Wbijane w dno drewniane pale miały zapobiegać osuwaniu się brzegów, poszerzono koryto i odsunięto od niego stragany, grodząc je drewnianym płotem.

Prace te były prowizoryczne. Już w 1913 roku łódzkie gazety donosiły, że brzegi Łódki przy Nowomiejskiej są "podmyte i grożą zawaleniem”. Za uporządkowanie rzeki zabrali się okupujący Łódź Niemcy. Kosztorys budowy żelbetonowego kanału oszacowano na 150 tys. ówczesnych marek. Do 1 marca 1916 roku nakazano usunąć wszystkie stragany. Prace budowlane ruszyły w maju, a zostały zakończone w 1917 roku. Nad schowaną pod ziemię rzeką powstała nowa handlowa ulica "Nad Łódką". Był to chyba pierwszy w Łodzi woonerf z wydzielonym pasem zieleni, szpalerami istniejących do dziś drzew i ławkami.

Obecnie kanałem Łódki odprowadzany jest z centrum miasta nadmiar wód deszczowych. Rzeka została włączona do systemu tak zwanych "przelewów burzowych". Płynącą pod ziemią strugę można obserwować w Parku Śledzia przez specjalny wizjer zwany "okiem śledzia".

Pracownicy ZWIK z okazji 100-lecia zakrycia rzeki na jednej z parkowych alei stworzyli kolejny punkt obserwacyjny. Spoglądając przez ażurowy właz zobaczymy nie tylko nurt Łódki, ale również najbardziej "filmowy" w Polsce podziemny kanał. Powstały w nim bowiem zdjęcia do trzech produkcji filmowych, w tym nominowanego do Oskara "W ciemności" Agnieszki Holland. Zbudowany 100 lat temu kryty kanał znajduje się w wyjątkowym dla historii miasta miejscu. To tu istniał staw z groblą i młynem, w którym z czasem uruchomiono pierwszą włókienniczą maszynę - folusz.


Zachowany w archiwach ZWIK oryginalny plan kanału z 1918 roku. Zachował się również plan z 1927 roku odprowadzenia do Łódki ścieków z hali rybnej znajdującej się na posesji przy ulicy Nad Łódką nr 2.


Zabytkowy, 100-letni kanał Łódki ma długość 218 metrów, 6,3 metra szerokości i 3,25 wysokości. Kolejne odcinki Łódki na terenie obecnego Parku Śledzia i Manufaktury wprowadzono pod ziemię po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i po II wojnie światowej.

ZOBACZ TAKŻE

Aktualności

czwartek, 16 marca 2023

Wypłata dodatku elektrycznego - ilustracja bez dodatkowej treści

Ruszyły pierwsze wypłaty dodatku elektrycznego

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że ruszyły pierwsze wypłaty dodatku elektrycznego. W dniu 16-03-2023 r. zostały zrealizowane wypłaty dla  7 214 gospodarstw domowych na kwotę… więcej

piątek, 24 lutego 2023

Wypłata dodatku elektrycznego - ilustracja bez dodatkowej treści

Wypłata dodatku elektrycznego

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi uprzejmie informuje, że wypłata dodatku elektrycznego nastąpi niezwłocznie po otrzymaniu środków z budżetu państwa. więcej

poniedziałek, 13 lutego 2023

Wypłacane świadczenie- ilustracja bez dodatkowych treści

Składanie wniosków o przyznanie świadczeń wypłacanych przez Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że wszystkie wnioski o świadczenia wypłacane przez Centrum przyjmowane są w Punkcie Obsługi Świadczeniobiorców, ul. Urzędnicza 45, pok. 16, pok. 17,… więcej

poniedziałek, 2 stycznia 2023

Dodatek Gazowy - ilustracja bez dodatkowych treści

Refundacja podatku VAT dla odbiorców paliw gazowych

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że 20-12-2022 r. została opublikowana ustawa o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu. więcej

czwartek, 1 grudnia 2022

Wypłata dodatku elektrycznego - ilustracja bez dodatkowej treści

Dodatek elektryczny

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że od dnia 01-12-2022 r. można złożyć wniosek o dodatek elektryczny. więcej

czwartek, 17 listopada 2022

Dodatek węglowy- ilustracja ozdobna bez dalszych treści

Dodatek węglowy oraz dodatek dla gospodarstw domowych – ważna informacja

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że jeżeli otrzymałeś decyzję o odmowie dodatku węglowego lub dodatku dla gospodarstw domowych z powodu tego, że twoje źródło ogrzewania nie zostało… więcej