Artykuł

100 lat podziemnej rzeki Łódki. Zobacz nagranie z zabytkowego kanału

  • kategoria:
  • Miasto

100 lat temu z miejskiego krajobrazu zniknął pierwszy odcinek rzeki Łódki. Ukryto ją w podziemnym kanale między ulicami Wschodnią a Nowomiejską. Obecnie to teren Parku Staromiejskiego.

mat. ZWiK
Rzeka Łódka w kanale
2 zdjęcia
mat. ZWiK
ZOBACZ
ZDJĘCIA (2)

Do płynącej przez najbardziej zaludnioną część miasta rzeki trafiały nieczystości z rynsztoków, ścieki z fabryk, odpadki z targowisk. Nad brzegami cuchnącego kanału w wyjątkowo niehigienicznych warunkach odbywał się handel. W drewnianych straganach sprzedawano między innymi pieczywo, nabiał, mięso i ryby.

Obawiając się wybuchu epidemii w mieście władze rosyjskie na początku XX wieku nakazały właścicielom przylegających do Łódki nieruchomości przykryć ją murowanym sklepieniem "nieprzepuszczającym jej zaraźliwych wyziewów". W przypadku uchylania się od nakazu karą miała być likwidacja nadrzecznych targowisk. W 1905 roku zdecydowano o wyasygnowaniu z miejskiej kasy pieniędzy na uporządkowanie rzeki od Franciszkańskiej do Nowomiejskiej. Wbijane w dno drewniane pale miały zapobiegać osuwaniu się brzegów, poszerzono koryto i odsunięto od niego stragany, grodząc je drewnianym płotem.

Prace te były prowizoryczne. Już w 1913 roku łódzkie gazety donosiły, że brzegi Łódki przy Nowomiejskiej są "podmyte i grożą zawaleniem”. Za uporządkowanie rzeki zabrali się okupujący Łódź Niemcy. Kosztorys budowy żelbetonowego kanału oszacowano na 150 tys. ówczesnych marek. Do 1 marca 1916 roku nakazano usunąć wszystkie stragany. Prace budowlane ruszyły w maju, a zostały zakończone w 1917 roku. Nad schowaną pod ziemię rzeką powstała nowa handlowa ulica "Nad Łódką". Był to chyba pierwszy w Łodzi woonerf z wydzielonym pasem zieleni, szpalerami istniejących do dziś drzew i ławkami.

Obecnie kanałem Łódki odprowadzany jest z centrum miasta nadmiar wód deszczowych. Rzeka została włączona do systemu tak zwanych "przelewów burzowych". Płynącą pod ziemią strugę można obserwować w Parku Śledzia przez specjalny wizjer zwany "okiem śledzia".

Pracownicy ZWIK z okazji 100-lecia zakrycia rzeki na jednej z parkowych alei stworzyli kolejny punkt obserwacyjny. Spoglądając przez ażurowy właz zobaczymy nie tylko nurt Łódki, ale również najbardziej "filmowy" w Polsce podziemny kanał. Powstały w nim bowiem zdjęcia do trzech produkcji filmowych, w tym nominowanego do Oskara "W ciemności" Agnieszki Holland. Zbudowany 100 lat temu kryty kanał znajduje się w wyjątkowym dla historii miasta miejscu. To tu istniał staw z groblą i młynem, w którym z czasem uruchomiono pierwszą włókienniczą maszynę - folusz.


Zachowany w archiwach ZWIK oryginalny plan kanału z 1918 roku. Zachował się również plan z 1927 roku odprowadzenia do Łódki ścieków z hali rybnej znajdującej się na posesji przy ulicy Nad Łódką nr 2.


Zabytkowy, 100-letni kanał Łódki ma długość 218 metrów, 6,3 metra szerokości i 3,25 wysokości. Kolejne odcinki Łódki na terenie obecnego Parku Śledzia i Manufaktury wprowadzono pod ziemię po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i po II wojnie światowej.

ZOBACZ TAKŻE

Aktualności

poniedziałek, 17 stycznia 2022

Wnioski o dodatek osłonowy można składać w nowych lokalizacjach

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że wnioski o dodatek osłonowy mieszkańcy Łodzi mogą składać w następujących lokalizacjach: przy ul. Urzędniczej 45, pok. 16, pok. 17, pok. 29 przy ul.… więcej

piątek, 14 stycznia 2022

Wnioski o dodatek osłonowy można składać w nowych lokalizacjach.

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że wnioski o dodatek osłonowy mieszkańcy Łodzi mogą składać w następujących lokalizacjach: przy ul. Urzędniczej 45, pok. 16, pok. 17, pok. 29  przy… więcej

Wnioski o dodatek osłonowy można również składać przy ul. Drewnowskiej 5

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, iż od dnia 13-01-2022 r. wnioski o dodatek osłonowy można złożyć również przy ul. Drewnowskiej 5 (wejście od  ul. Lutomierskiej 2/4/6 lub ul.… więcej

poniedziałek, 10 stycznia 2022

Wykaz kont bankowych CŚS w Łodzi:

Piotr Skobel

Od  1 stycznia 2022 r. obsługę bankową Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi prowadzi Bank Pekao S.A. Wykaz kont bankowych CŚS w Łodzi: wpłaty należności dłużnika alimentacyjnego dotyczące fundusz… więcej

poniedziałek, 3 stycznia 2022

Dodatek Osłonowy

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, iż od dnia 04-01-2022 r. można złożyć wniosek o dodatek osłonowy. więcej

środa, 1 grudnia 2021

Informacja dotycząca upływu terminu ważności kart przedpłaconych Getin Noble Bank S.A.

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi przypomina, iż z dniem 31.12.2021r. upływa termin ważności kart przedpłaconych Getin Noble Bank S.A. Prosimy o wypłacenie wszystkich środków znajdujących się… więcej