Artykuł

100 lat podziemnej rzeki Łódki. Zobacz nagranie z zabytkowego kanału

  • kategoria:
  • Miasto

100 lat temu z miejskiego krajobrazu zniknął pierwszy odcinek rzeki Łódki. Ukryto ją w podziemnym kanale między ulicami Wschodnią a Nowomiejską. Obecnie to teren Parku Staromiejskiego.

mat. ZWiK
Rzeka Łódka w kanale
2 zdjęcia
mat. ZWiK
ZOBACZ
ZDJĘCIA (2)

Do płynącej przez najbardziej zaludnioną część miasta rzeki trafiały nieczystości z rynsztoków, ścieki z fabryk, odpadki z targowisk. Nad brzegami cuchnącego kanału w wyjątkowo niehigienicznych warunkach odbywał się handel. W drewnianych straganach sprzedawano między innymi pieczywo, nabiał, mięso i ryby.

Obawiając się wybuchu epidemii w mieście władze rosyjskie na początku XX wieku nakazały właścicielom przylegających do Łódki nieruchomości przykryć ją murowanym sklepieniem "nieprzepuszczającym jej zaraźliwych wyziewów". W przypadku uchylania się od nakazu karą miała być likwidacja nadrzecznych targowisk. W 1905 roku zdecydowano o wyasygnowaniu z miejskiej kasy pieniędzy na uporządkowanie rzeki od Franciszkańskiej do Nowomiejskiej. Wbijane w dno drewniane pale miały zapobiegać osuwaniu się brzegów, poszerzono koryto i odsunięto od niego stragany, grodząc je drewnianym płotem.

Prace te były prowizoryczne. Już w 1913 roku łódzkie gazety donosiły, że brzegi Łódki przy Nowomiejskiej są "podmyte i grożą zawaleniem”. Za uporządkowanie rzeki zabrali się okupujący Łódź Niemcy. Kosztorys budowy żelbetonowego kanału oszacowano na 150 tys. ówczesnych marek. Do 1 marca 1916 roku nakazano usunąć wszystkie stragany. Prace budowlane ruszyły w maju, a zostały zakończone w 1917 roku. Nad schowaną pod ziemię rzeką powstała nowa handlowa ulica "Nad Łódką". Był to chyba pierwszy w Łodzi woonerf z wydzielonym pasem zieleni, szpalerami istniejących do dziś drzew i ławkami.

Obecnie kanałem Łódki odprowadzany jest z centrum miasta nadmiar wód deszczowych. Rzeka została włączona do systemu tak zwanych "przelewów burzowych". Płynącą pod ziemią strugę można obserwować w Parku Śledzia przez specjalny wizjer zwany "okiem śledzia".

Pracownicy ZWIK z okazji 100-lecia zakrycia rzeki na jednej z parkowych alei stworzyli kolejny punkt obserwacyjny. Spoglądając przez ażurowy właz zobaczymy nie tylko nurt Łódki, ale również najbardziej "filmowy" w Polsce podziemny kanał. Powstały w nim bowiem zdjęcia do trzech produkcji filmowych, w tym nominowanego do Oskara "W ciemności" Agnieszki Holland. Zbudowany 100 lat temu kryty kanał znajduje się w wyjątkowym dla historii miasta miejscu. To tu istniał staw z groblą i młynem, w którym z czasem uruchomiono pierwszą włókienniczą maszynę - folusz.


Zachowany w archiwach ZWIK oryginalny plan kanału z 1918 roku. Zachował się również plan z 1927 roku odprowadzenia do Łódki ścieków z hali rybnej znajdującej się na posesji przy ulicy Nad Łódką nr 2.


Zabytkowy, 100-letni kanał Łódki ma długość 218 metrów, 6,3 metra szerokości i 3,25 wysokości. Kolejne odcinki Łódki na terenie obecnego Parku Śledzia i Manufaktury wprowadzono pod ziemię po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i po II wojnie światowej.

ZOBACZ TAKŻE

Aktualności

wtorek, 23 lipca 2024

Wnioski o wypłatę bonu energetycznego od 1 sierpnia 2024 roku

Piotr Skobel

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że wnioski o wypłatę bonu energetycznego będzie można składać w tut. Centrum w terminie od dnia 1 sierpnia 2024r. do dnia 30 września 2024r. (art. 3… więcej

piątek, 5 lipca 2024

Wnioski o wypłatę bonu energetycznego od 1 sierpnia 2024 roku

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że wnioski o wypłatę bonu energetycznego będzie można składać w tut. Centrum w terminie od dnia 1 sierpnia 2024r. do dnia 30 września 2024r. (art. 3… więcej

czwartek, 27 czerwca 2024

Obrazek przedstawiający laptop- nawiązanie do zachęty do składania wniosków przez Internet

nowy okres zasiłkowy/świadczeniowy 2024/2025 dla wniosków składanych drogą elektroniczną

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, iż od dnia 1 LIPCA 2024 r. można składać drogą elektroniczną wnioski na nowy okres zasiłkowy/świadczeniowy o przyznanie: świadczeń rodzinnych za… więcej

środa, 19 czerwca 2024

Wydłużenie okresu legalnego pobytu obywateli Ukrainy

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że z uwagi na nowelizację przepisów ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa legalny pobyt… więcej

wtorek, 14 maja 2024

Galanty Bon dla Wieloraczków

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że od dnia 15-05-2024 r. można złożyć wniosek o świadczenie pieniężne „Galanty Bon dla Wieloraczków”. Jest to pomoc jednorazowa, która przysługuje w… więcej

poniedziałek, 22 kwietnia 2024

Dnia 30-04-2024 r. upływa termin składania wniosków o dodatek osłonowy

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi przypomina osobom, które jeszcze nie złożyły wniosku o dodatek osłonowy, że wniosek należy złożyć do 30-04-2024 r. Decyduje data wpływu wniosku do organu – zgodnie… więcej