Artykuł

100 lat podziemnej rzeki Łódki. Zobacz nagranie z zabytkowego kanału

  • kategoria:
  • Miasto

100 lat temu z miejskiego krajobrazu zniknął pierwszy odcinek rzeki Łódki. Ukryto ją w podziemnym kanale między ulicami Wschodnią a Nowomiejską. Obecnie to teren Parku Staromiejskiego.

mat. ZWiK
Rzeka Łódka w kanale
2 zdjęcia
mat. ZWiK
ZOBACZ
ZDJĘCIA (2)

Do płynącej przez najbardziej zaludnioną część miasta rzeki trafiały nieczystości z rynsztoków, ścieki z fabryk, odpadki z targowisk. Nad brzegami cuchnącego kanału w wyjątkowo niehigienicznych warunkach odbywał się handel. W drewnianych straganach sprzedawano między innymi pieczywo, nabiał, mięso i ryby.

Obawiając się wybuchu epidemii w mieście władze rosyjskie na początku XX wieku nakazały właścicielom przylegających do Łódki nieruchomości przykryć ją murowanym sklepieniem "nieprzepuszczającym jej zaraźliwych wyziewów". W przypadku uchylania się od nakazu karą miała być likwidacja nadrzecznych targowisk. W 1905 roku zdecydowano o wyasygnowaniu z miejskiej kasy pieniędzy na uporządkowanie rzeki od Franciszkańskiej do Nowomiejskiej. Wbijane w dno drewniane pale miały zapobiegać osuwaniu się brzegów, poszerzono koryto i odsunięto od niego stragany, grodząc je drewnianym płotem.

Prace te były prowizoryczne. Już w 1913 roku łódzkie gazety donosiły, że brzegi Łódki przy Nowomiejskiej są "podmyte i grożą zawaleniem”. Za uporządkowanie rzeki zabrali się okupujący Łódź Niemcy. Kosztorys budowy żelbetonowego kanału oszacowano na 150 tys. ówczesnych marek. Do 1 marca 1916 roku nakazano usunąć wszystkie stragany. Prace budowlane ruszyły w maju, a zostały zakończone w 1917 roku. Nad schowaną pod ziemię rzeką powstała nowa handlowa ulica "Nad Łódką". Był to chyba pierwszy w Łodzi woonerf z wydzielonym pasem zieleni, szpalerami istniejących do dziś drzew i ławkami.

Obecnie kanałem Łódki odprowadzany jest z centrum miasta nadmiar wód deszczowych. Rzeka została włączona do systemu tak zwanych "przelewów burzowych". Płynącą pod ziemią strugę można obserwować w Parku Śledzia przez specjalny wizjer zwany "okiem śledzia".

Pracownicy ZWIK z okazji 100-lecia zakrycia rzeki na jednej z parkowych alei stworzyli kolejny punkt obserwacyjny. Spoglądając przez ażurowy właz zobaczymy nie tylko nurt Łódki, ale również najbardziej "filmowy" w Polsce podziemny kanał. Powstały w nim bowiem zdjęcia do trzech produkcji filmowych, w tym nominowanego do Oskara "W ciemności" Agnieszki Holland. Zbudowany 100 lat temu kryty kanał znajduje się w wyjątkowym dla historii miasta miejscu. To tu istniał staw z groblą i młynem, w którym z czasem uruchomiono pierwszą włókienniczą maszynę - folusz.


Zachowany w archiwach ZWIK oryginalny plan kanału z 1918 roku. Zachował się również plan z 1927 roku odprowadzenia do Łódki ścieków z hali rybnej znajdującej się na posesji przy ulicy Nad Łódką nr 2.


Zabytkowy, 100-letni kanał Łódki ma długość 218 metrów, 6,3 metra szerokości i 3,25 wysokości. Kolejne odcinki Łódki na terenie obecnego Parku Śledzia i Manufaktury wprowadzono pod ziemię po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i po II wojnie światowej.

ZOBACZ TAKŻE

Aktualności

środa, 23 października 2024

zarowka

Pierwsze wypłaty bonu energetycznego w miesiącu październiku

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że osoby, które w miesiącu sierpniu 2024 r. złożyły kompletne wnioski o wypłatę bonu energetycznego otrzymają świadczenie do końca października 2024 r. … więcej

poniedziałek, 23 września 2024

Zdjęcie pola- Ilustracja ozdobna bez dalszego znaczenia

Wysokość przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego w 2023 r.

Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 20 września 2024 r. w sprawie wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego w… więcej

Dnia 30-09-2024 r. upływa termin składania wniosków o bon energetyczny

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi przypomina, że wniosek o bon energetyczny można złożyć tylko do 30-09-2024 r. Wnioski złożone po tej dacie pozostawia się bez rozpoznania. Wniosek o wypłatę bonu… więcej

poniedziałek, 30 września 2024

Brak środków na wypłatę bonu energetycznego

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że na chwilę obecną nie wpłynęły środki na wypłatę bonu energetycznego. Wypłata bonu nastąpi niezwłocznie po otrzymaniu środków na ten cel. więcej

piątek, 30 sierpnia 2024

Nowe zasady przedłużania prawa do świadczeń związanych z niepełnosprawnością

Marcin Supera

Centrum Świadczeń Socjalnych w Łodzi informuje, że 3 sierpnia 2024 r. weszła w życie ustawa z dnia 24 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób… więcej

poniedziałek, 29 lipca 2024

Wypłacane świadczenie- ilustracja bez dodatkowych treści

Okres zasiłkowy/świadczeniowy 2024/2025 dla wniosków papierowych

Dominika Fastyn

Wnioski o świadczenia rodzinne oraz o świadczenia alimentacyjne w formie papierowej na okres zasiłkowy/świadczeniowy 2024/2025 można składać od dnia 1 sierpnia 2024 r. w Centrum Świadczeń Socjalnych w… więcej